โรคไขมันตับคืออะไร ?
11 มีนาคม 2567
ไขมันเกาะตับ หมายถึงภาวะที่มีไขมันสะสมอยู่ในเซลล์ตับโดยที่คนนั้นไม่ได้ดื่มแอลกอฮอล์หรือดื่มในปริมาณที่น้อยมากโดยไขมันจะทำให้เกิด
การอักเสบของตับและเกิดพังผืดซึ่งถ้าเป็นไปในระยะยาวก็กลายเป็นโรคตับแข็งได้
ทางการแพทย์ อาทิ การส่องกล้องกระเพาะอาหารการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ การตรวจตับด้วยวิธีไฟโบรสแกน เพื่อนำมาสู่การรักษาที่ถูกต้องและเหมาะสมในแต่ละโรค โดยแผนกโรคทางเดินอาหารและตับ
ข้อมูลทางระบาดวิทยาพบว่าภาวะไขมันพอกตับกลายเป็นปัญหาสำคัญในหลายประเทศทั่วโลกความชุกของโรคไขมันเกาะตับสูงถึง ร้อยละ 40 ของประชากรทั่วไป นอกจากนี้ยังพบบ่อยขึ้นในคนบางกลุ่ม เช่น
- คนอ้วน ร้อยละ 37 - 90
- ผู้ป่วยเบาหวาน ร้อยละ 50 - 62
สาเหตุยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดในปัจุบันคิดว่ามีหลายสาเหตุซึ่งความรู้จากการศึกษาในปัจจุบัน พบว่าภาวะที่ร่างกายดื้อต่ออินซูลินเป็นปัจจัยที่สำคัญของการเกิดภาวะไขมัน
คั่งสะสมในตับหลังจากนั้นอาจจะมีปัจจัยหรือกลไกอื่นอีกที่มากระตุ้นให้เกิดการอักเสบและการตายของเซลล์ตับ ซึ่งกลุ่มอาการที่สัมพันธ์ต่อการดื้อต่ออินซูลินนี้เรียกว่า
Insulin Resistant Syndrome ซึ่งผู้ป่วยมักจะมีอาการต่อไปนี้ร่วมด้วย คือ อ้วนซึ่งมีกจะอ้วนที่ลำตัวมากกว่าแขนขา เบาหวานไขมันเลือดสูง ส่วนปัจจัยอื่นที่นอกเหนือไปจากภาวะดื้อต่ออินซูลิน เช่น สารพิษ ยากลุ่มที่เป็นฮอร์โมนทดแทน เป็นต้น
- ผู้ป่วยไขมันเกาะตับที่มีภาวะอักเสบหรือมีพังผืดร่วมด้วย พบว่า
ร้อยละ 20 หรือ 1 ใน 5 กลายเป็นตับแข็ง
ร้อยละ 37 หรือมีพังผืดร่วมด้วย พบว่า
- มีโอกาสเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ได้ถึงร้อยละ 10 เมื่อได้รับการวินิจฉัย โรคมานาน 10 ปี
ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักจะไม่มีอาการหรืออาการแสดงออกอย่างไม่ชัดเจน ตรวจพบโดยบังเอิญจากการเช็คสุขภาพโดนการเจาะเลือดพบการทำงานของตับ (ค่า AST,ALT สูงกว่าปกติ) ประมาณ 1.5 เท่าถึง 4 เท่า
คือ มีตับอักเสบ ในบางรายอาจมีอาการปวดแน่นบริเวณใต้ชายโครงขวาอ่อนเพลียง่าย เมื่อโรคตับเป็นมากแล้วตรวจร่างกายผู้ป่วยมักจะพบว่า อยู่ในเกณฑ์ปกติยกเว้นพบว่าผู้ป่วยอาจมีภาวะอ้วนลงพุง
และในกรณีผู้ป่วยที่มีตับแข็งแล้วก็อาจตรวจเจอลักษณะของโรคตับเรื้อรังหรือตับแข็งร่วมด้วย การอัลตราซาวด์ ช่องท้องส่วนบนจะทำให้ทราบถึงปริมาณไขมันที่พอกตับ
- ความผิดปกติของค่าทำงานตับมีค่า SGOT,SGPT สูง
- มีประวัติดื่มแอลกอฮอล์น้อยมาก คือ น้อยกว่า 20 กรัม/วัน หรือไม่ดื่มเลย และไม่พบสาเหตุแื่นๆ ของตับอักเสบ เช่น ยาสมุนไพร โรคตับจากไวรัส เป็นต้น
- ผลการเจาะตับมีลักษณะพยาธิวิทยาที่พบไขมันแทรกอยู่เกินร้อยละ 5 และ/หรือมีการอักเสบร่วมด้วย
- ผลตรวจประเมินภาวะตับแข็ง ไขมันเกาะตับด้วยเครื่องไฟโบรสแกน (Fibroscan)เพื่อประเมินสภาพภายในของตับ
- การรักษาหลัก คือ มุงลดปัจจัยเสี่ยง เช่น เบาหวาน โรคอ้วน ไขมันในเลือดสูงที่พบร่วมด้วยได้ดี
- ควบคุมอาหารที่มีพลังงานสูงเกินความต้องการ่วมกับการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ยาที่มีการศึกษาว่าอาจช่วยลดการอักเสบของตับได้ เช่น วิตามินอีขนาดสูง ยาไพโอไกรตาโซน (Pioglitazone) พบว่ายังไม่ลดภาวะพังผืดในตับและจำเป็นต้องติดตามผลการรักษาระยะยาวต่อไปด้วย
ศูนย์การรักษาที่เกี่ยวข้อง
คลินิกโรคระบบทางเดินอาหารและตับ
สถานที่
ชั้น2
เวลาทำการ
จ,พ,พฤ,ศ : 17.00-20.00 ,ส : 09.00-17.00 ,อา 09.00-12.00
เบอร์ติดต่อ
(056) 000 111 ต่อ 518301