กระดูกหัก มี่กี่แบบ? มีวิธีดูแลอย่างไรบ้าง?

     กระดูกหัก คือ ภาวะที่กระดูกเสียโครงสร้างและความแข็งแรง จากแรงที่มากระทำต่อกระดูกมากเกินความสามารถที่กระดูกจะรับได้กระดูกหักพบได้ในทุกเพศ ทุกวัย ตั้งแต่เด็กอ่อนไปจนถึงผู้สูงอายุ โดยพบได้มากขึ้นในผู้สูงอายุ บริเวณกระดูกที่หักบ่อย ได้แก่ กระดูกข้อมือ กระดูกข้อเท้า กระดูกสะโพก กระดูกต้นแขน และกระดูกสันหลัง โดยปกติแล้วกระดูกจะสามารถรับแรงที่มากระทำได้ค่อนข้างเยอะ การบาดเจ็บต้องมีกลไกการบาดเจ็บที่รุนแรงพอสมควรที่ทำให้กระดูกหัก เช่น อุบัติเหตุจักรยานยนต์ล้ม ตกบันได หรือตกจากที่สูง เป็นต้น แต่ก็มีบางโรคหรือบางภาวะที่แรงที่ไม่มากนักมากระทำต่อกระดูกก็ทำให้กระดูกหักได้ เช่น ลื่นล้มเบาๆก้นกระแทกพื้นแล้วสะโพกหัก หรือแค่เอี้ยวตัวก็เกิดกระดูกต้นขาหัก เราเรียกภาวะนั้นว่า “กระดูกหักง่ายจากกระดูกมีพยาธิสภาพ (pathological fracture)” ซึ่งสาเหตุที่ทำให้กระดูกหักง่าย ได้แก่ โรคกระดูกพรุน โรคเนื้องอก/มะเร็งกระดูก โรคกระดูกพันธุกรรม โรคกระดูกทางเมตาบอลิกอื่นๆ ถ้าหากมีโรคประจำตัวบางอย่างที่ต้องทานยาสเตียรอยด์เป็นประจำ หรือมีอาการเตือนบางอย่าง เช่น กระดูกโก่งงอผิดรูปหรือคลำพบก้อน ปวดแขนขาหรือข้อต่อมากโดยเฉพาะตอนกลางคืน ร่างกายดูผอมมากว่าปกติ แนะนำให้มาตรวจคัดกรองเพื่อป้องกันการเกิดกระดูกหักง่าย
 

ชนิดของกระดูกหัก

กระดูกหักสามารถแบ่งได้หลายวิธี โดยมากนิยมจะแบ่งเป็น 2 ชนิด คิอ

• กระดูกหักแบบปิด คือกระดูกหักโดยไม่มีแผลเปิดออกภายนอก ไม่มีการฉีกขาดของเนื้อเยื่อ และผิวหนังรอบๆ กระดูก
• กระดูกหักแบบเปิด คือกระดูกหักร่วมกับมีแผลทะลุออกนอกผิวหนัง

สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของอาการกระดูกหักที่พบบ่อย

• อุบัติเหตุ การหกล้ม
• ถูกทำร้ายร่างกาย
• คนที่ประกอบอาชีพที่จำเป็นต้องเดินกระแทกซ้ำๆ หรือวิ่งเป็นประจำ ในระยะเวลานาน เช่น นักกีฬา ทหาร อาจเกิดกระดูกหักชนิดstress fracture ได้
• ผู้สูงอายุที่มีภาวะกระดูกบาง หรือโรคกระดูกพรุน
• คนไข้ที่มีโรคประจำตัวที่ต้องทานสเตียรอยด์เป็นประจำ
• โรคเนื้องอกหรือมะเร็งกระดูก

อาการ และข้อควรสงสัยว่ากระดูกหัก

• เจ็บหรือปวดมากทันทีในกระดูกส่วนนั้น
• แขนขาผิดรูป หรือข้อต่างๆ ผิดรูปไปจากเดิม
• ผู้ป่วยขยับเคลื่อนไหวไม่ได้ รู้สึกเจ็บมาก
• ลุกยืนลงน้ำหนักไม่ได้
• เมื่อมีแผลเปิดร่วมด้วย อาจเห็นกระดูกทะลุออกมา

การดูแลเบื้องต้นเมื่อสงสัยว่ากระดูกหัก

• ถ้าสงสัยกระดูกสันหลังหัก/เคลื่อน ห้ามเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเอง ให้ตามเจ้าหน้าที่ฉุกเฉิน และรอจนกว่าเจ้าหน้าที่จะมาช่วยเหลือ
• ในกรณีที่สงสัยแขนขาหัก ให้หาแผ่นไม้ หรือกระดาษลังดามเพื่อให้แขนขานั้นอยู่นิ่ง
• กรณีมีบาดแผลเลือดออก ใช้ผ้าสะอาดกด/พันแผลห้ามเลือด
• ประคบเย็น เพื่อลดอาการบวม และอักเสบ
• ระหว่างรอเจ้าหน้าที่ ช่วยปลอบใจไม่ให้ผู้ป่วยตกใจ
• แนะนำไม่ให้ผู้ป่วยรับประทานอาหาร หรือดื่มน้ำ เพื่อเตรียมตัวเข้ารับการรักษา เพราะอาจต้องดมยาสลบ หรือรับการผ่าตัดรักษาแบบฉุกเฉิน

การวินิจฉัยกระดูกหัก

แพทย์วินิจฉัยกระดูกหักได้จากอาการ ประวัติการได้รับอุบัติเหตุ การตรวจร่างกาย และถ่ายภาพเอกซเรย์กระดูกส่วนนั้น

แนวทางการรักษากระดูกหัก

การรักษาการกระดูกหักมีสองวิธีใหญ่ๆ คือ การรักษาแบบไม่ผ่าตัด และ แบบผ่าตัด ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับตำแหน่งกระดูก ลักษณะการหักของกระดูก อายุ และโรคประจำตัวของผู้ป่วย การรักษาแบบไม่ผ่าตัด โดยมากแพทย์จะให้การรักษาโดยการใส่เฝือก ส่วนการรักษาโดยการผ่าตัดก็จะเป็นการจัดกระดูกเข้าที่และดามด้วยโลหะดามกระดูก

การดูแลตนเองและการพบแพทย์

• ปฏิบัติตามที่แพทย์ พยาบาล และนักกายภาพบำบัดแนะนำ โดยเฉพาะการเคลื่อนไหว และลงน้ำหนักกระดูกที่หัก
• ถ้าต้องใส่เฝือก อย่าถอดเฝือกเอง ถ้ามีปัญหาเกี่ยวกับเฝือกควรรีบปรึกษาแพทย์ หรือพยาบาลก่อนเสมอ
• พบแพทย์ตามนัด และรีบพบแพทย์ทันทีเมื่ออาการต่างๆ แย่ลง มีอาการผิดปกติไปจากเดิม

การป้องกันกระดูกหัก

• ลดความเสี่ยงจากการหกล้ม โดยจัดสิ่งแวดล้อมในบ้านให้ ไม่มีสิ่งกีดขวางหรือรกรุงรัง แสงว่างเพียงพอ พยายามให้พื้นแห้งไม่ลื่น
• หากญาติหรือผู้ดูแลสังเกตว่าคนในบ้านมีการเดินทรงตัวแย่ลง ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ
• หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เสี่ยงต่ออุบัติเหตุ หรือถ้าจำเป็นก็ควรมีมาตรการความปลอดภัยที่เข้มงวด
• หากขับขี่ยานพาหนะก็คาดเข็มขัดนิรภัยหรือสวมหมวกกันน็อคทุกครั้ง

  ระยะเวลาการหายของกระดูกหัก

  ระยะเวลาในการติดของกระดูกหักขึ้นกับหลายปัจจัย ได้แก่ อายุ การติดเชื้อ ภาวะโภชนาการของผู้ป่วย การสูบบหรี่ กระดูกแต่ละตำแหน่งก็มีระยะเวลาในการติดแตกต่างกัน ส่วนใหญ่ระยะเวลาตั้งแต่กระดูกหักจนกระดูกติดสนิท มีได้ตั้งแต่ 4 - 9 เดือน

   

  

   

  ผลข้างเคียงของกระดูกหักความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากกระดูกหัก มีได้ตั้งแต่

  • การบาดเจ็บต่อเส้นเลือด/เส้นประสาท หากกระดูกหักเคลื่อนไปกดเบียด หรือปลายแหลมบริเวณกระดูกหักไปทิ่ม
  • การติดเชื้อ หากเป็นกระดูกหักชนิดมีแผลเปิด
  • การเสียเลือดปริมาณมาก หากเป็นกระดูกหักชนิดมีแผลเปิด หรือกระดูกบางตำแหน่ง เช่น กระดูกต้นขา หรือกระดูกเชิงกราน บางครั้งทำให้เกิดภาวะช็อคจากการเสียเลือดปริมาณมากๆได้
  • ภาวะแทรกซ้อนจากกระดูกติดผิดรูป ทำให้การใช้งานแขนขา หรือข้อต่อตำแหน่งที่กระดูกหักติดผิดรูป มีการใช้งานที่ไม่เหมือนเดิม
  • ภาวะแทรกซ้อนจากการรักษา เช่น แผลกดทับจากเฝือก ภาวะความดันในช่องกล้ามเนื้อสูง

หากมีคำถามเพิ่มเติมหรือมีความกังวลใดใด โปรดปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่
โรงพยาบาลพริ้นซ์ ปากน้ำโพ พร้อมให้บริการตรวจรักษาและดูแลสุขภาพอย่างครบวงจร ให้บริการครอบคลุม
ทั้งในวินิจฉัยรักษาฟื้นฟู รวมถึงตรวจเพื่อป้องกันโรค และในคำปรึกษาอย่างครบด้าน

นัดหมายแพทย์ ติดต่อได้ที่ Tal. 056 000 111 ต่อ 500602 โรงพยาบาลพริ้นซ์ ปากน้ำโพ พร้อมให้บริการทุกวันตั้งแต่ 8.00 – 20.00 น.